Waar bent u naar op zoek?

Hoe kun je de kerk liefhebben? (2)

Trouw zijn in de eredienst

Ds. W.J. Westland
Door: Ds. W.J. Westland
Jaarthema 2025: Kerk. Thuis bij God
16-10-2025

Hoe laat je liefde voor de kerk zien? In Psalm 122 komen verschillende lijnen naar voren, die zich laten samenvatten in drie woorden: trouw, verbondenheid en gebed.

Als de pelgrim zijn blijdschap heeft geuit over het opgaan naar Gods huis en het betreden van de stad, begint hij over die stad te spreken. Hij beschrijft hoe de stammen van de Heere optrekken naar Jeruzalem. In onze vertaling staat: ‘naar de ark van de getuigenis van Israël’. De woorden ‘naar de ark van’ zijn echter cursief gedrukt en staan niet in de Hebreeuwse tekst.

In de Statenvertaling staat dat de stammen opgaan ‘tot de getuigenis Israëls’. Wat wordt daarmee bedoeld? De NBV21 vertaalt: ‘Daar trekken de stammen naartoe (…) om Israëls plicht te vervullen’. Dat is raak gekozen. We mogen aan de voorschriften van de Heere denken. Hij had in de Thora de opdracht gegeven om de feesten te vieren. Nu ziet de pelgrim de mensen gaan en ze vervullen op die manier Gods aanwijzing om eredienst te houden. Ze beantwoorden Gods verbond.

Leerdienst

Liefde tot de kerk komt tot uiting door trouw aanwezig te zijn in de kerk en God te loven en te danken. Vormen de erediensten niet het hart van het gemeenteleven? De tweede kerkdienst op zondag staat in onze tijd sterk onder druk. Het lijkt dat velen de tweede dienst niet meer bezoeken, zonder daarop te reflecteren. Waarom gaan we twee keer naar de kerk? Wat is de consequentie als we niet meer gaan?

Mensen die er wel over nadenken, merken soms op dat twee kerkdiensten twee keer van hetzelfde is. Dat geeft te denken over de plaats van de leerdienst. Snijdt dat argument hout? Zijn juist die twee diensten niet de markeringsmomenten om de dag van God te heiligen, om Hem te aanbidden en te danken, om je door Hem te laten regeren door Zijn Woord en Geest?

Welke boodschap gaat ervan uit wanneer een kerkdienst – ook door ambtsdragers – wordt gezien als iets facultatiefs? In het kerkelijk leven zijn allerlei ontwikkelingen gaande. Hoort daar ook niet de tendens bij om te minimaliseren, omdat ons leven zo overvol is?

Maar waar de dienst van de Heere wordt verkleind, daar komen er andere dingen voor in de plaats. Liefde voor God en Zijn dienst is niet benepen. Laten we aanwezig zijn in de gemeente om Gods stem te horen, om de lofzang gaande te houden en God te eren. Trouw je plaats innemen om zo te leven uit het verbond.

De tweede kerkdienst op zondag staat onder druk

Opgave

Een ander aspect is verbondenheid. In Psalm 122:3 staat dat ‘Jeruzalem is gebouwd als een stad die hecht samengevoegd is’. Het is een stad die één geheel vormt. Die eenheid ziet de pelgrim in de verschillende stammen die één zijn in de dienst aan de God van Israël. Mensen uit verschillende plaatsen loven en prijzen de Heere!

Dat geschenk wordt in de kerk eveneens ontvangen. In een tijd waarin veel mensen in hun eigen bubbel zitten, is het opvallend dat in de kerk verschillende mensen bijeenkomen. Verschillend in leeftijd, geslacht, karakter, achtergrond, talent, inkomen, soms ook in nationaliteit, samen verbonden in die Ene.

Verbondenheid is een hele opgave. In onze individualistische tijd leeft ieder gemakkelijk voor zich. In kerken ontstaan spanningen, mensen verdragen elkaar niet, en eenheid verloopt moeizaam. En wat misschien nog het meest opvallend is: we kijken er vaak niet eens meer van op.

Hoogmoed

Waar de Heere ons hart raakt, gaat er een nieuwe wind waaien. Zijn liefde leert ons liefhebben. We genieten van de verbondenheid in Hem en verlangen naar eenheid. In plaats van ons gelijk te willen halen, leren we dienen. Door de kracht van de Geest zoeken we de verbinding, ook als we verschillen in details of de visie van de ander niet helemaal delen. Steeds meer vragen we ons af: wat past bij de gemeenschap, wat heeft de ander nodig?

Waar verbondenheid groeit, bloeit ook het kerkelijk en geestelijk leven. Maar waar het geloofsleven achteruitgaat, waar hoogmoed de toon voert en eigen meningen de stem van het Evangelie overstemmen, daar valt de eenheid uiteen. Dan zetten we onszelf centraal, en raken we minder gericht op de Heere Jezus.

Aan de avondmaalstafel verwondert het me telkens weer: mensen van zo’n verschillende achtergrond verkondigen samen de dood van de Heere en gedenken Zijn daden. Dat is een oproep om die liefde niet alleen met woorden, maar ook in daden aan elkaar te bewijzen, zoals het avondmaalsformulier ons voorhoudt.

Dit artikel gratis verder lezen?
Schrijf u in voor onze nieuwsbrief en lees de volledige tekst van dit artikel.

"*" geeft vereiste velden aan

Ds. W.J. Westland
Ds. W.J. Westland

is predikant van de hervormde gemeente te Katwijk aan Zee en lid van het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond.