Wanneer het woord “homiletiek” valt, krijgen we een kijkje in de keuken van de dominee – of, in dit verband wellicht beter gezegd, in de studeerkamer en de opleiding tot predikant. Een goede kok weet welke ingrediënten een menu voedzaam en gezond maken.
Peper en zout moeten in balans zijn, en eerst een toetje serveren is meestal niet handig. En zelfs de meeste pubers blijven niet applaudisseren wanneer er elke dag enkel patat op tafel staat. Het loopt in ieder geval niet goed met hun gezondheid af. Een predikant heeft in de studie theologie als het goed is geleerd om het zondagse menu van de preek op evenwichtige en zorgvuldige wijze samen te stellen – met het oog op de geestelijke gezondheid en groei van de gemeente van Christus. Toch beperken de homiletische vragen zich niet tot de universiteit en de studeerkamer. De preek is onderdeel van de kerkdienst waar de gemeente samenkomt. Daarom is homiletiek niet enkel de zaak van de voorganger. Enige homiletische kennis is nodig om het profetisch ambt van alle gelovigen uit te kunnen oefenen. In deze bijdrage vertel ik daarom in het kort wat homiletiek inhoudt. Vervolgens leg ik het verband met de verantwoordelijkheid van de gemeente voor de verkondiging van het Woord.
De preek voorop
‘Eerst was er de preek. Daarna volgde de homiletiek. Dat is de ware volgorde.’ Dit citaat van prof. dr. C.J. de Ruijter maakt de verhouding tussen de preek en de homiletiek onmiddellijk duidelijk. De preek gaat voorop. Wat we onder preken verstaan, is voor kerkgangers uit de gereformeerde traditie wel helder. De preek (als dienst aan het Woord van God) heeft een centrale rol in de protestantse kerkdienst.
"*" geeft vereiste velden aan