Waar bent u naar op zoek?

Dr. Paul opent nieuwe lagen in het evangelie met hulp van bronnen uit Talmoed en archeologie

Mattheüs met Joodse ogen gelezen

Ds. C.H. Hogendoorn
Door: Ds. C.H. Hogendoorn
Boekbespreking
31-05-2025

Wat gebeurt er wanneer een oudtestamenticus een commentaar schrijft op een nieuwtestamentisch Bijbelboek? Het antwoord is: er valt nieuw licht op bekende teksten en het verband tussen het Oude en Nieuwe Testament krijgt een nieuwe dimensie.

Dat dr. Paul juist het Mattheüsevangelie kiest, is geen toeval. Geen ander evangelie is zo verweven met het Oude Testament als dit. Opmerkelijk genoeg is de aandacht voor het Joodse karakter van Mattheüs pas in de recente theologie breder opgekomen. Hoewel enkele oudere uitleggers hier wél oog voor hadden – onder wie de Duitse theologen Zahn en Schlatter, en de Britse nieuwtestamenticus Lightfoot.

Nieuwe (archeologische) ontdekkingen en nieuw toegankelijke Joodse bronnen maken de publicatie van dit commentaar bijzonder welkom. Dr. Paul, bijgestaan door drs. Kees de Vreugd voor de Joodse bronnen, leidt ons deskundig en met inzicht door het evangelie van Mattheüs.

In de beknopte en zakelijke behandeling van de inleidingsvragen (pp. 17-34) volgt Paul een klassiek spoor – en daar is niets mis mee. Voortschrijdend onderzoek laat zien dat traditionele standpunten, die lange tijd in diskrediet zijn gebracht, vaak beter onderbouwd blijken dan de vele, soms tamelijk speculatieve hypothesen over het ontstaan van het Mattheüsevangelie en de verhouding tot de andere evangeliën. Met betrekking tot een mogelijke Hebreeuwse of Aramese oervorm van Mattheüs is Paul terecht terughoudend. Zelf acht ik het bestaan van zo’n vroege versie aannemelijk. Intussen stem ik er volmondig mee in dat het Mattheüsevangelie een Hebreeuwse gedachtegang ademt. En ik voeg daaraan toe: niet alleen qua inhoud, maar ook qua vorm.

Dit artikel gratis verder lezen?
Schrijf u in voor onze nieuwsbrief en lees de volledige tekst van dit artikel.

"*" geeft vereiste velden aan

Ds. C.H. Hogendoorn
Ds. C.H. Hogendoorn

is predikant van de hervormde gemeente te Lelystad.